ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ ਹੋਂਦ 'ਚ ਆਇਆ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ

26 ਜਨਵਰੀ 1950

26 ਜਨਵਰੀ 1950 ਦਾ ਦਿਨ ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ’ਚ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਇਸ ਦਿਨ ਹੋਂਦ ’ਚ ਆਇਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਅਸਲ ’ਚ ਇੱਕ ਸੰਪ੍ਰਭੂ ਦੇਸ਼ ਬਣਿਆ।

ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੰਵਿਧਾਨ

ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਲਿਖਤ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਹੈ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ’ਚ ਕੁੱਲ 2 ਸਾਲ, 11 ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ 18 ਦਿਨ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਇਸ ’ਚ ਲਗਭਗ 6.4 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਹੋਏ।

ਲੰਬੀ ਬਹਿਸ

ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਫਾਰਮੈਟ ’ਤੇ ਕੁੱਲ 114 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਬਹਿਸ ਹੋਈ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੂੰ 26 ਨਵੰਬਰ 1949 ਨੂੰ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਰਾਹੀਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਕਦੋਂ ਹੋਇਆ ਅੰਤਿਮ ਫੈਸਲਾ

ਇਸ ’ਚ ਕੁੱਲ 22 ਹਿੱਸੇ, 395 ਧਾਰਾ ਅਤੇ 8 ਅਨੁਸੂਚੀਆਂ ਸਨ ਪਰ ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ’ਚ ਸੰਵਿਧਾਨ ’ਚ 25 ਹਿੱਸੇ, 395 ਧਾਰਾ ਅਤੇ 12 ਅਨੁਸੂਚੀਆਂ ਹਨ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਅੰਤਿਮ ਬੈਠਕ 24 ਜਨਵਰੀ 1950 ਨੂੰ ਹੋਈ ਸੀ।

ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਚੋਣ

ਉਸੇ ਦਿਨ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਰਾਹੀਂ ਡਾ. ਰਾਜਿੰਦਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ 11 ਦਸੰਬਰ 1946 ਨੂੰ ਡਾ. ਰਾਜਿੰਦਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਸਥਾਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ।

ਡਾ. ਬੀਆਰ ਅੰਬੇਡਕਰ

ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਵਾਸਤੂਕਾਰ, ਭਾਰਤ ਰਤਨ ਨਾਲ ਅਲੰਕ੍ਰਿਤ ਡਾ. ਭੀਮਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਫਾਰਮੈਟ ਸੰਮਤੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ। ਇਸ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਹੋਇਆ।