Republic Day 2024: 26 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ 16 ਝਾਕੀਆਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ 'ਆਪ' ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿਚਕਾਰ ਸਿਆਸੀ ਕਸ਼ਮਕਸ਼ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਝਾਂਕੀ ਇਸ ਸਾਲ ਫਿਰ ਤੋਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਦੀ ਝਾਂਕੀ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਭਿੰਨਤਾ, ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਉਹ ਸਲਾਨਾ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਝਾਂਕੀ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਊਧਮ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਵਰਗੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਆਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ ਪੰਜਾਬ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਘਿਰ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ 'ਆਪ' ਸਰਕਾਰ ਫਲੋਟ 'ਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ।
ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਲਾਏ ਸਨ ਝਾਂਕੀ ਵਿੱਚ ਕੇਜਰੀਵਾਲ-ਮਾਨ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਲਾਉਣ ਦੇ ਦੋਸ਼
ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਪੰਜਾਬ ਇਕਾਈ ਨੇ ਝਾਂਕੀ ਨੂੰ "ਕੱਚਾ" ਅਤੇ ਦੂਰਅੰਦੇਸ਼ੀ ਦੀ ਘਾਟ ਦੱਸਦਿਆਂ ਇਸ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਇਆ ਹੈ। ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ 'ਆਪ' ਨੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ 'ਤੇ ਝਾਂਕੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਵਿਰੋਧੀ-ਸ਼ਾਸਿਤ ਰਾਜ ਨਾਲ ਵਿਤਕਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ। ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਨੀਲ ਜਾਖੜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਝਾਂਕੀ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ "ਕੱਚਾ" ਬਣਨਾ ਸੀ। ਦੂਸਰਾ ਉਸਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ, "... AAP ਕੇਜਰੀਵਾਲ 'ਤੇ ਮਾਨ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਲਾਉਣ ਤੇ ਅੜੀ ਹੋਈ ਸੀ...।"
ਸੀਐਮ ਮਾਨ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਇਹ ਜਵਾਬ
ਸੀਐਮ ਮਾਨ ਨੇ ਝਾਂਕੀ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਫੋਟੋ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਲਈ ਸਬੂਤ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਮਾਨ ਦੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ "... ਮਹਾਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਸ਼ਹੀਦ ਸੁਖਦੇਵ, ਸ਼ਹੀਦ ਊਧਮ ਸਿੰਘ, ਮਾਈ ਭਾਗੋ, ਗ਼ਦਰੀ ਬਾਬੇ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕੀਤੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ।
ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਗੈਰ-ਹਾਜ਼ਰੀ ਆਖਿਰ ਕੀ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ?
ਜਿੱਥੇ ਦੋਵੇਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਰੰਜਿਸ਼ ਜਾਰੀ ਰਹੀ, ਉਥੇ ਹੀ ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਝਾਂਕੀ ਦੀ ਗੈਰ-ਹਾਜ਼ਰੀ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਗੁਆਉਣ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਹੋਰ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਝਾਂਕੀ ਭਾਗ ਲੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਅਸਮ, ਕੇਰਲ, ਕਰਨਾਟਕ, ਗੁਜਰਾਤ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਓਡੀਸ਼ਾ, ਗੋਆ, ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ ਅਤੇ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਡਿਸਪਲੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਭਿੰਨ ਇਤਿਹਾਸਕ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ, ਅਤੇ ਨਸਲੀ ਤਾਣੇ-ਬਾਣੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ- ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਬੋਧੀ ਵਿਰਾਸਤ, ਅਤੇ ਕਬਾਇਲੀ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਤੱਟਾਂ, ਜੰਗਲਾਂ ਅਤੇ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰਲ ਅਜੂਬਿਆਂ ਤੱਕ।
ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ ਚੁਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰੇਡ ਲਈ ਝਾਕੀ?
ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਚਨਾਤਮਕ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਅਪੀਲ, ਥੀਮ, ਸੰਕਲਪ, ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇੱਕ ਮਾਹਰ ਕਮੇਟੀ ਦੁਆਰਾ ਝਾਂਕੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਰ ਸਿਆਸੀ ਅਬਜ਼ਰਵਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਝਾਂਕੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਝਗੜਾ ਪੱਖਪਾਤੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਵੱਲ ਸੰਕੇਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਆਪਣੇ 75ਵੇਂ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪੱਖਪਾਤੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉੱਠਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।