Groundwater Level: ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ 2025 ਤੱਕ ਹੋਰ ਨੀਵਾਂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ

Groundwater Level: ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ (UN) ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੰਡੋ-ਗੰਗਾ ਬੇਸਿਨ ਦੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਟਿਪਿੰਗ ਪੁਆਇੰਟ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਪੂਰੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 2025 ਤੱਕ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇੰਟਰਕਨੈਕਟਡ ਡਿਜ਼ਾਸਟਰ ਰਿਸਕਸ ਰਿਪੋਰਟ […]

Share:

Groundwater Level: ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ (UN) ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੰਡੋ-ਗੰਗਾ ਬੇਸਿਨ ਦੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਟਿਪਿੰਗ ਪੁਆਇੰਟ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਪੂਰੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 2025 ਤੱਕ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇੰਟਰਕਨੈਕਟਡ ਡਿਜ਼ਾਸਟਰ ਰਿਸਕਸ ਰਿਪੋਰਟ 2023 ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ (UN)  ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ  ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਐਨਵਾਇਰਮੈਂਟ ਐਂਡ ਹਿਊਮਨ ਸਕਿਓਰਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਛੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਬੰਧੀ ਟਿਪਿੰਗ ਪੁਆਇੰਟਾਂ ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਬੰਧੀ ਟਿਪਿੰਗ ਪੁਆਇੰਟ ਧਰਤੀ ਦੇ ਸਿਸਟਮਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਜ਼ੁਕ ਥ੍ਰੈਸ਼ਹੋਲਡ ਹਨ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਪਰੇ ਅਚਾਨਕ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਨਾ ਬਦਲਣ ਯੋਗ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ, ਜਲਵਾਯੂ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੀਆਂ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਜਾਨਲੇਵਾ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ: ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹਰੀਸ਼ ਰਾਵਤ ਦੀ ਕਾਰ ਡਿਵਾਈਡਰ ਨਾਲ ਟਕਰਾਈ

ਅਕਸਰ ਜਦੋਂ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਉੱਪਰਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਿਕਾਸੀ ਦਾ ਲਗਭਗ 70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੋਕੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤੀ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਜਲਵਾਯੂ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਵਿਗੜਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਲਵਾਯੂ ਖੁਦ ਇੱਕ ਟਿਪਿੰਗ ਪੁਆਇੰਟ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜਲ ਸਰੋਤ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ਤੇ ਭਰਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਖਤਮ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਪਾਣੀ ਦਾ ਲੇਬਲ ਮੌਜੂਦਾ ਖੂਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 

ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਾਂਗ ਇਸ ਮੁਸੀਬਤ ਤੇ

ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਖਤਰੇ ਦੇ ਟਿਪਿੰਗ ਪੁਆਇੰਟ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਜਦਕਿ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਤੋਂ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਪਯੋਗ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ (UN)  ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੋਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਖਪਤ ਤੋਂ ਵੱਧ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ 1.4 ਬਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਫ਼ਸਲ ਉਗਾਉਣ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਰਾਜ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਅਤੇ ਕਣਕ ਦਾ 85 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਟਾਕ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।

ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਜਾਣੋ ਕੀ ਕਿਹਾ

ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 78 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਖੂਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਜਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 2025 ਤੱਕ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਯੂ ਐਨ ਯੂ-ਈ ਐੱਚ ਐੱਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਸੀਨੀਅਰ ਮਾਹਰ, ਜੈਕ ਓ ਕੋਨਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਟਿਪਿੰਗ ਪੁਆਇੰਟਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਾਪਸ ਜਾਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਡੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅੱਗੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਜੋਖਿਮ ਲਈ ਆਗਾਹ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਉਸਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕਾਰਨਾਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕਰਨ ਜਰੂਰੀ ਹੈ।