ਚੀਨ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਘੇਰਾ: ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਰੂਸ ਤੋਂ S-400 ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਖਰੀਦੀ

ਇਹ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰਨ ਅਤੇ ਡੇਗਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ। ਪਰ ਰੂਸ ਨੇ S-500 ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵੀ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੇ ਇਸ ਬ੍ਰਹਮਾਸਤਰ ਨੇ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬੇਚੈਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਰੂਸ ਦੀ ਇਹ ਉੱਨਤ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਇੰਟਰਕੌਂਟੀਨੈਂਟਲ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ (ICBM), ਹਾਈਪਰਸੋਨਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਘੱਟ ਔਰਬਿਟ ਸੈਟੇਲਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾਰ ਸੁੱਟਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ. S-500 ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ 55R6M ਟ੍ਰਾਈਮਫੈਕਟਰ-ਐਮ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਰੂਸ 2025 ਵਿੱਚ ਕਰੀਮੀਆ ਪੁਲ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕ੍ਰੀਮੀਆ ਪੁਲ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਖ਼ਤਰਾ ਮੰਡਰਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਇਹ ਪੁਲ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਰੂਸ ਦਾ ਕ੍ਰੀਮੀਆ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਟੁੱਟ ਜਾਵੇਗਾ, ਜੋ ਕਿ ਰੂਸ ਲਈ ਰਣਨੀਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰੂਸ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ 12 ਐਸ-500 ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉਤਪਾਦਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਕਿੰਨੀ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹੈ?

ਰੂਸ ਦਾ ਨਵਾਂ S-500 ਟ੍ਰਾਈਮਫੈਕਟਰ-ਐਮ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹਵਾਈ ਖਤਰਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ S-400 ਦਾ ਅਗਲਾ ਰੂਪ ਹੈ। ਰੂਸ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ S-500 ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਗੁਪਤ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਟਰੈਕ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਸਟੀਲਥ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਾਡਾਰ ਸਿਸਟਮ ਦੁਆਰਾ ਟਰੈਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਪਰ ਪੰਜਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ S-500 ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। 

S-500 ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਕੀ ਹੈ?

ਰੂਸ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਉੱਚ-ਤਕਨੀਕੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ S-500 ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਟੀਲਥ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ, ਅੰਤਰ-ਮਹਾਂਦੀਪੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ (ICBM), ਹਾਈਪਰਸੋਨਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਘੱਟ-ਔਰਬਿਟ ਸੈਟੇਲਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਡੇਗਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ। ਇਸ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸੰਚਾਲਨ ਰੇਂਜ 600 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਹ 200 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੱਕ ਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਚਾਲਨ ਰੇਂਜ ਵਿੱਚ S-300 ਅਤੇ S-400 ਨੂੰ ਪਛਾੜਦਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ S-500 ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਹੈ।

• 

  ਜੈਪੁਰ ਦੇ ਰਬੜ ਦੇ ਗੋਦਾਮ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲੱਗੀ, ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉੱਠੇ ਧੂੰਏ ਦੇ ਗੁਬਾਰ

  National

• 

  ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਲਗਜ਼ਰੀ ਕਾਰ ਨੇ ਸੜਕ ਕਿਨਾਰੇ ਪੈਦਲ ਜਾ ਰਹੇ 4 ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਕੁਚਲਿਆ, ਮੌਤ

  National

• 

  ਤੇਜਸ ਐਮਕੇ1 ਪ੍ਰੋਟੋਟਾਈਪ ਤੋਂ ਅਸਤਰਾ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦਾ ਸਫਲ ਪ੍ਰੀਖਣ, 100 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹਵਾ ਤੋਂ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਰੇਂਜ

  National

• 

  ਸਾਬਕਾ ਸੀਐਮ ਚੰਨੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸੰਸਦੀ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਜੈਵਿਕ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ MSP ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼

  National

• 

  ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਦੁਬਈ ਦਰਮਿਆਨ ਵਪਾਰ ਵਧਾਏਗੀ ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ, ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਰਾਜਦੂਤ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਮੁਲਾਕਾਤ

  National