ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੀ ਸਜ਼ਾਵਾ ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਉੱਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਨਸੀਹਤ

ਬੈਂਚ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੇ ਜੱਜ ਦੀ ਰਾਏ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣ ਨਾਲ ਮੁਆਫੀ ਦੀ ਅਪੀਲ ‘ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਉਚਿਤ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ “ਅਸਥਿਰ” ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਦ ਦਾ ਅੰਤਮ ਟੀਚਾ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਅਪਰਾਧ ਵਿੱਚ ਵੀ, ਸੁਧਾਰ ਹੈ, ਸੁਧਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਿਹਾਈ […]

Share:

ਬੈਂਚ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੇ ਜੱਜ ਦੀ ਰਾਏ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣ ਨਾਲ ਮੁਆਫੀ ਦੀ ਅਪੀਲ ‘ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਉਚਿਤ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ “ਅਸਥਿਰ” ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਦ ਦਾ ਅੰਤਮ ਟੀਚਾ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਅਪਰਾਧ ਵਿੱਚ ਵੀ, ਸੁਧਾਰ ਹੈ, ਸੁਧਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਿਹਾਈ ਦੇ ਲਾਭ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੂੜ੍ਹੀਵਾਦੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਜੋੜਦੇ ਹੋਏ, ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੇ ਜੱਜ ਦੀ ਰਾਏ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ, ਇਸ ਨੂੰ ਹਰਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। 

ਅਪਰਾਧ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਜਾਂ ਕੋਈ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦੇਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਅਪਰਾਧ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਾਵਧਾਨੀ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਜਸਟਿਸ ਐਸ ਰਵਿੰਦਰ ਭੱਟ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਬੈਂਚ ਨੇ ਦੋਸ਼ੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮਾਜਿਕ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨੇ ਵਿਆਪਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਮਾਫੀ ‘ਤੇ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।ਬੈਂਚ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜਸਟਿਸ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਕੁਮਾਰ ਮਿਸ਼ਰਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੇ ਜੱਜ ਦੀ ਰਾਏ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਣਦੇਖੀ ਮੁਆਫੀ ਦੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਉਚਿਤ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ “ਅਸਥਿਰ” ਬਣਾ ਦੇਵੇਗੀ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸੁਣਾਏ ਗਏ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਪਹੁੰਚ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮਾਫੀ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ । ਇੱਕ ਇਨਾਮ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਤਿਆਰ ਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਫ਼ੀ ਦੇਣਾ ਇਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਆਧੁਨਿਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ।ਕ੍ਰਿਮੀਨਲ ਪ੍ਰੋਸੀਜਰ ਕੋਡ (ਸੀਆਰਪੀਸੀ) ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ੀ ਦੀ ਅਪੀਲ ‘ਤੇ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੈਦੀ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਉਣ ਵਾਲੀ ਹੇਠਲੀ ਅਦਾਲਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਬੇਸ਼ਨ ਅਫ਼ਸਰ ਅਤੇ ਜੇਲ੍ਹ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਵਾਲਾ ਦੋਸ਼ੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 14 ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਕੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਮੁਆਫੀ ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ ਬਣਦਾ ਹੈ।ਬੈਂਚ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੇ ਜੱਜ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਸਿਰਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੱਥਾਂ ਅਤੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਕੈਦੀ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਜੱਜ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 14 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲੇ  ਹਾਲਾਤਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਦੁਹਰਾਇਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਜਿਹੀ ਰਿਪੋਰਟ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ। ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਅਪਰਾਧ ‘ਤੇ ਕੇਂਦਰਤ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਅਪਰਾਧੀ’ ਤੇ।