ਜੀਵਨ ਦੀ ਸੱਚਾਈ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਾਂਦੀ ਬਚਾਅ ਦੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ

ਉਹ ਬਿਸਤਰੇ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕੋਨੇ ਵਿਚ ਲੇਟ ਗਈ। ਉਂਗਲਾਂ ਕੰਬਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ। ਉਸਨੇ ਨੇੜੇ ਦੇ ਸਟੂਲ ਤੇ ਪਈ ‘ਮੰਟੋ ਕੀ ਕਹਾਣੀਆਂ’ ਲਈ ਪਹੁੰਚ ਕੀਤੀ। ਤੇਜ਼ ਠੰਡੀਆਂ ਹਵਾਵਾਂ ਉਸਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਪੰਨਿਆਂ ਨੂੰ ਲਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਬਰਫ਼ ਦੀਆਂ ਸੂਈਆਂ ਵਾਂਗ ਚਮੜੀ ਵਿੰਨ੍ਹ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਚੌਥੀ ਕਹਾਣੀ ‘ਹਟਕ’ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਕੁਝ […]

Share:

ਉਹ ਬਿਸਤਰੇ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕੋਨੇ ਵਿਚ ਲੇਟ ਗਈ। ਉਂਗਲਾਂ ਕੰਬਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ। ਉਸਨੇ ਨੇੜੇ ਦੇ ਸਟੂਲ ਤੇ ਪਈ ‘ਮੰਟੋ ਕੀ ਕਹਾਣੀਆਂ’ ਲਈ ਪਹੁੰਚ ਕੀਤੀ। ਤੇਜ਼ ਠੰਡੀਆਂ ਹਵਾਵਾਂ ਉਸਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਪੰਨਿਆਂ ਨੂੰ ਲਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਬਰਫ਼ ਦੀਆਂ ਸੂਈਆਂ ਵਾਂਗ ਚਮੜੀ ਵਿੰਨ੍ਹ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਚੌਥੀ ਕਹਾਣੀ ‘ਹਟਕ’ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਲਾਈਨਾਂ ਨੂੰ ਉਸਨੇ ਬਾਰੀਕੀ ਨਾਲ  ਸਮਝਿਆ। ਉਸਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਹਵਾਵਾਂ ਨੇ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਜਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਸ਼ਬਦ ਉਸ ਨੂੰ ਸੁੰਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਨਿਯਮਿਤ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਤਰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਫਿਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਆਈਆਂ ਜੋ ਪਾਠਕ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਤਿੱਖੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਉਹ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਲਹੂ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਵਾਂਗ ਪਿੰਡੇ ਡਿੱਗਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਫਰਸ਼ ‘ਤੇ ਤਲਾਅ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਲਾਲ ਪੂਲ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਜੋ ਤੁਹਾਡੀ ਰੂਹ ਵਿੱਚ ਝਾਤ ਮਾਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਕਹਾਣੀਆਂ ਆਪਣੇ ਪਾਠਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦੀਆ ਹਨ। ਪਰ ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰਾ ਸਕਦੇ। ਉਹ ਵੀ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫੈਲਾਈਆਂ ਸਨ? ਪਰ ਫਿਰ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਦਿਲ ਦੁਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਠੀਕ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵਿਅਰਥ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿਹੜਾ ਵਿਕਲਪ ਬਚਦਾ ਹੈ? ਅਜਿਹੇ ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ  ਜ਼ਖਮੀ ਅਤੇ ਥੱਕਿਆ ਦਿਲ, ਤਸੱਲੀ ਦੀ ਭਾਲ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਤਾਜ਼ਾ ਜ਼ਖਮਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਦਿਲ ਉਹਨਾਂ ਸਿਆਹੀ ਵਾਲੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਖਾਲੀ ਥਾਂ ਵਿੱਚ ਲਪੇਟੇ ਤਾਜ਼ੇ ਨਰਕਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਤਰਸਦਾ ਸੀ:

ਉਸਦੀ ਕਹਾਣੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੱਕ ਪੜ੍ਹੀ-ਲਿਖੀ ਔਰਤ ਸੀ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੇ ਲਈ ਕੀ ਸਹੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਹੀ ਜੰਜ਼ੀਰਾਂ ਨਾਲ ਜਕੜਿਆ ਹੋਇਆ ਲੱਭ ਰਹੀ ਸੀ। ਜੋ ਸੈਕਸ ਵਰਕਰ ਵਰਗੀ ਹੀ ਇੱਛਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਝੁਕੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਦਿਲ ਉਸ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਦੀ ਚਮਕ ਲਈ ਸਤਿਕਾਰ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਦੁਖੀ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਪਿਆਰ ਲਈ ਤਰਸਦੀ ਸੀ ਜੋ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੀਰਕ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੋਵੇ। ਇੱਕ ਪਿਆਰ ਲਈ ਜਿਸ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਬੇਰਹਿਮ ਭੁੱਖ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਭਾਂਡੇ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਦੇਖਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਕਿਤਾਬ ਨੂੰ ਫੜ ਕੇ ਉਸਨੇ ਕਿੰਡਰਗਾਰਟਨ ਵਿੱਚ ਦਿਨ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਕੀਤਾ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਕੂਲ ਬੱਸ ਵਿੱਚ ਸਵਾਰ ਸੀ ਅਤੇ ਕੰਡਕਟਰ ਭਈਆ ਨੇ ਮੁਸਕਰਾ ਕੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸੀਟ ਤੇ ਬੁਲਾਇਆ। ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸੀਟਾਂ ਤੇ ਲੜਦੇ ਦੇਖ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਖਾਸ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਤੁਰੰਤ ਉਸ ਕੋਲ ਦੌੜ ਗਈ। ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ। ਮਿੰਟਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਬੱਸ ਇੱਕ ਹਨੇਰੀ ਸੁਰੰਗ ਵਿੱਚ ਮੋੜ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਛੂਹਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਦੀ ਉਂਗਲਾਂ ਮਾਸ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਲਈ ਘੁੰਮਣ ਲੱਗੀਆਂ। ਇੱਕ ਪਲ ਲਈ ਉਹ ਅਣਜਾਣ ਰਹੀ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸਦਾ ਹੱਥ ਸੀ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਨਿਗਾਹ ਨੀਵੀਂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਜਿੱਤ ਵਾਲੀ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਰਫੀਲੇ ਟੁੰਡਰਾ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਦਾ ਪਾਇਆ। ਇਹ ਇੱਕ ਠੰਡਾ ਪਲ ਸੀ। ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਪਲ ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਦਮ ਘੁੱਟਣ ਵਾਲੀ ਅਥਾਹ ਕੁੰਡ ਵਿੱਚ ਧੱਕਦਾ ਜਾਪਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦਿਨ ਉਸਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਛੋਹਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੁੱਸੇ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ। ਉਹ ਸਾਰੀਆਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੰਬਦੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਚਲਾਕ ਅਤੇ ਦਰਦਨਾਕ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੱਡੀ ਤੱਕ ਫ੍ਰੀਜ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪਿਘਲੇ ਹੋਏ ਲਾਵੇ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਮਰੇ ਹੋਏ ਸੁੰਨ ਹੋਣ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੂਰਨ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲਟਕਦੇ ਹੋ।