ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਹਿਰੂ ਵੀ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੀ ਫਿਲਮ ਆਵਾਰਾ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰਨ ਨੂੰ ਹੋਏ ਸਨ ਮਜ਼ਬੂਰ

ਦਿੱਲੀ ਪਰਤਣ 'ਤੇ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ 'ਤੇ ਇਕ ਪਾਰਟੀ ਰੱਖੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਪ੍ਰਿਥਵੀਰਾਜ ਕਪੂਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਉਦੋਂ ਪ੍ਰਿਥਵੀਰਾਜ ਕਪੂਰ ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਸਨ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਪ੍ਰਿਥਵੀਰਾਜ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਗਏ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਬੇਟੇ (ਰਾਜ ਕਪੂਰ) ਨੇ ਇੱਕ ਫਿਲਮ ਬਣਾਈ ਹੈ।

Last Updated : 18 March 2024, 09:41 PM IST

1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਗਏ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਨੇਤਾ ਜੋਸੇਫ ਸਟਾਲਿਨ ਨੂੰ ਮਿਲੇ। ਸਟਾਲਿਨ ਉਸ ਸਮੇਂ ਯੂਐਸਐਸਆਰ ਦਾ ਸ਼ਾਸਕ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਦਿੱਲੀ ਪਰਤਣ 'ਤੇ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ 'ਤੇ ਇਕ ਪਾਰਟੀ ਰੱਖੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਪ੍ਰਿਥਵੀਰਾਜ ਕਪੂਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਉਦੋਂ ਪ੍ਰਿਥਵੀਰਾਜ ਕਪੂਰ ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਸਨ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਪ੍ਰਿਥਵੀਰਾਜ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਗਏ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਬੇਟੇ (ਰਾਜ ਕਪੂਰ) ਨੇ ਇੱਕ ਫਿਲਮ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਮੈਂ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਸਟਾਲਿਨ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਇਹ ਕਿਹੜੀ ਫਿਲਮ ਹੈ?"

ਦੇਸ਼ ਹੀ ਨਹੀਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਿੱਟ ਹੋਈ ਸੀ ਆਵਾਰਾ

ਸਟਾਲਿਨ ਨੇ ਨਹਿਰੂ ਨਾਲ ਫਿਲਮ ਆਵਾਰਾ (1951) ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਫ਼ਿਲਮ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ, ਅਰਬ, ਈਰਾਨ, ਤੁਰਕੀ, ਮੈਕਸੀਕੋ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਆਵਾਰਾ ਨੂੰ ਕਾਨਸ ਫਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਹਿੱਟ ਰਹੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਕਈ ਹੋਰ ਸਿਰਲੇਖਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ: ਦ ਵੈਗਾਬੌਂਡ, ਐਲ ਵੈਗਾਬੁੰਡੋ (ਮੈਕਸੀਕੋ), ਅਵਾਰਾ-ਡੇਰਵਾਗਾਬੁੰਡ ਵਾਨ ਬੰਬੇ (ਜਰਮਨੀ) ਅਤੇ ਸਿਮਪਲੀ ਅਵਾਰਾ (ਤੁਰਕੀ)। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਫਿਲਮ "ਆਵਾਰਾ ਹੂੰ" ਦਾ ਟਾਈਟਲ ਗੀਤ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪੀਅਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਗੂੰਜਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਨਹਿਰੂ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਸਨ ਰਾਜ ਕਪੂਰ

ਆਵਾਰਾ ਦੀ ਰਿਲੀਜ਼ ਸਮੇਂ ਰਾਜ ਕਪੂਰ 27 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਨੇ ਆਰਕੇ ਫ਼ਿਲਮਜ਼ ਬੈਨਰ ਹੇਠ ਦੋ ਹੋਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ- ਆਗ (1948) ਅਤੇ ਬਰਸਾਤ (1949)। ਜਦੋਂ ਆਵਾਰਾ ਨੂੰ ਸਿਨੇਮਾਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਏ ਸਿਰਫ਼ 4 ਸਾਲ ਹੀ ਹੋਏ ਸਨ। ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਹਿਰੂ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ਵਾਦ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ।

ਨਹਿਰੂ ਨੂੰ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਕਾਸਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ ਰਾਜ ਕਪੂਰ

ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਇੰਨੇ ਵੱਡੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ 1957 ਦੀ ਫਿਲਮ ਅਬ ਦਿਲੀ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਮੈਂ ਵਿੱਚ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਨੂੰ ਕਾਸਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਲੜਕਾ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਵਿੱਚ ਚਾਚਾ ਨਹਿਰੂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੀਨ ਨਹਿਰੂ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਤੀਨ ਮੂਰਤੀ 'ਤੇ ਸ਼ੂਟ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਪਰ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਟੀਮ ਦੀ ਸਲਾਹ 'ਤੇ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਇਸ ਫਿਲਮ ਤੋਂ ਹਟਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।